Znaleziska: Pochówek z Osebergu

Dzisiaj trochę inaczej i bardziej archeologicznie. Lubię sobie czasami posiedzieć z kawą i poszperać w sieci, książkach i wszystkim co mi wpadnie w łapki. A szperam zwykle w ramach uzupełniania wiadomości z konkretnego tematu. Tym razem padło na słynny pochówek z Oseborg, o którym każdy zajmujący się tematem na pewno słyszał. W końcu odnaleziono ciała kobiet pochowanych na statku, co było przywilejem i domeną mężczyzn. Chciałabym tutaj przybliżyć co zostało znalezione w owym kurhanie w Norwegii. Oczywiście nie udałoby mi się zawrzeć każdej najmniejszej rzeczy. Ale myślę, że te ciekawsze się tutaj znajdą. 
Więc bez zbędnego gadania! 
Dokładne badania ukazały, że pochówek miał miejsce 834 roku. Mówi się, że jest to jedna z piękniejszych i lepiej zachowanych łodzi jakie znaleziono. Kurhan, w którym spoczywała mierzył około 40 metrów długości oraz 6,5 metra wysokości. Zbudowany głównie z dębowych desek statek mierzy 21,4 metra długości i 5,1 metra szerokości. Zawierała 15 par otworów wiosłowych. Oznaczało to tyle, że jednocześnie wiosłować mogło trzydziestu mężczyzn. Dziób i rufa pokryte były rzeźbami. Znaleziony statek reprezentuje wczesny typ statków wikingów – jest zdecydowanie krótszy od statków zbudowanych w X wieku. Zalicza się go do klasy statków zwanych Karv (ze staro-nordyckiego Karfi)

Na statku z Oseberg (Norwegia) pochowane były dwie kobiety (50 i 20 lat – według starszych badań, 80 i 50 lat według nowszych). Niektóre źródła podają informację, że oprócz kobiet znaleziono jeszcze ciało młodego mężczyzny oraz dziecka. Szczątki kobiet umieszczone były w centrum statku w specjalnej komorze grobowej. Początkowo podejrzewano, że młodsza z kobiet mogła być służącą starszej, którą zamordowano podczas pogrzebu by po śmierci służyła swojej pani. Świadczyć miał o tym złamany obojczyk. Jednak po dokładniejszych badaniach wykluczono taki przebieg zdarzeń, ponieważ stwierdzono, że kość złamana została kilka tygodni przed śmiercią kobiety. Z kolei starsza z kobiet najprawdopodobniej zmarła w wyniku raka.Historycy snują teorię, że starsza z kobiet mogła być Åsą, matką Halfdana Czarnego i babką pierwszego króla całej Norwegii, Haralda Pięknowłosego. Są to jednak tylko luźne spekulacje. Pewne jest jednak to, że kobiety musiały należeć do najwyższych warstw społecznych. Świadczy o tym zarówno pochówek na łodzi jak i przedmioty znalezione przy kobietach. Oprócz kości kobiet znaleziono kości 14 koni, 3 psów i 2 wołów.
W starożytności grób został zrabowany. Ukradziono szlachetne kamienie. Złodzieje zostawili jednak sporo innych rzeczy.

ZNALEZISKAW tej części chciałabym przejść do konkretnych znalezisk. Nie uda mi się na pewno opisać i pokazać wszystkich, ale znajdą się tu te bardziej znane i te według mnie ciekawsze. 

Tkaniny i narzędzia włókiennicze

Na statku archeolodzy znaleźli niesamowitą i bardzo zróżnicowaną kolekcję różnych tkanin oraz narzędzi włókienniczych. Kolekcja składa się z szeregu fragmentarycznych gobelinów, wełny oraz lnu w kratkę, plecionek, krajek, płócien, haftowanych tkanin oraz jedwabiu.

Nożyce do owiec 

Wrzeciono z glinianym przęślikiem

Tabliczki

Gobeliny

Fragmenty gobelinów są niewątpliwie jednymi z najpiękniejszych znalezisk przedstawiających sztukę wikingów. Bo bliższych badaniach okazuje się, że gobeliny były zaskakująco wąskie – pomiędzy 16, a 20 centymetrów. Nie wiadomo dokładnie jaką miały długość. Przypuszcza się jednak, że długość mogła wynosić 1-1,5 metra (mogły być tkane, na krośnie, które znaleziono na statku).

Poniżej naszkicowane fragmenty gobelinów (autor: Sofie Kraft)

Wzorzyste tkaniny 

Znaleziono spore fragmenty kolorowych tkanin, zarówno lnianych jak i wełnianych. Większość z nich była w geometryczne wzory. Prawdopodobnie służyły jako koce.

Tkaniny jedwabne 

Oprócz błękitnego, jedwabnego materiału (zwanego pogrzebowym), odnaleziono również inne jedwabne skrawki. Jako, że zachowały się tylko paski materiałów, bardzo prawdopodobne jest, że służyły one jako obszycie np wełnianej tkaniny.

Krosno 

Hafty 

Niektóre znalezione fragmenty były ozdobione pięknymi, kolorowymi haftami. Niestety nie zachowały się w całości.

Skórzane fragmenty 

Jeden z opisów znalezisk przedstawia fragment skóry. Po analizie badacze doszli do wniosku, że musiały być to kawałki woreczka, który nosiła na szyi jedna z kobiet. Dodatkowo między fałdami materiału odnaleziono ziarna konopi (Cannabis sativa).

Inne znaleziska z łodzi

Czerpak

Jest to jeden z czerpaków znalezionych na statku. Wykonane jest z drewna cisu, otoczone mosiężnymi dekoracjami utrzymywanymi przez żelazne obręcze. W jego wnętrzu została znaleziona chochla i 6 dzikich jabłek.  

Budda z Osborgu

Jest to chyba jedno z najbardziej znanych i ciekawych znalezisk ze statku w Osborg. Ludzka postać siedzi w pozycji lotosu. Została znaleziona w innym wiadrze, które prawdopodobnie pochodzi z Irlandii, gdzie motywy dekoracyjne Buddy były dość popularne. Możliwe, że zarówno wiaderko jak i figurka pochodzą z grabieży.

Drewniane sanie 

Znaleziono cztery drewniane sanie, z czego trzy z nich były pokryte rzeźbionymi ozdobami.

Wóz z Osborg 

Jest to chyba najsłynniejszy i najbogatszy wóz jaki został odnaleziony na terenie Skandynawii.

Kuferek 

Topór 

Tabliczki oraz sprzęty kuchenne 

Grzebienie

Skórzane buty

Drewniane kołki

Łóżka 

Komora Grobowa 

Tak wyglądała komora grobowa, w centralnej części statku. To właśnie w niej spoczywały ciała pochowanych na statku kobiet. 

Zdobienia 

Bibliografia:1. http://archeowiesci.pl/2. http://irisharchaeology.ie/3. https://www.boundless.com/art-history/early-medieval-europe/the-vikings/the-oseberg-ship/
4. Artykuł: Dendrochronological dating ofthe Viking Age ship burials at Oseberg, Gokstad and Tune, Norway
5. http://www.wisegeek.com/
6. http://users.stlcc.edu/7. http://www.forest.gen.nz/8.http://www.absolutetapestry.com/9. http://www.shelaghlewins.com/

Written by Nasze Średniowiecze